Prof. Dr. Hakan Mersin Posta Gazetesi Yazısı

“Meme kanserinde radyoterapi ve kemoterapi ne zaman tercih edilmeli?”

Günümüzde meme kanseri tedavisinde cerrahi tedavi, kemoterapi, radyasyon tedavisi, hormon tedavisi ve hedefe yönelik tedaviler gibi seçenekler mevcuttur. Bu tedavilerin bazıları, diğer tedavilerle kombinasyon halinde veya diğer tedavilerden önce veya sonra en iyi sonucu verir.

Meme cerrahı tarafından koordine edilen uzman ekip bu tedavilerin değişik kombinasyonlarını içeren, size özel bir tedavi planı tasarlayacaktır.

Meme kanseri için ilk uygulanan tedavi çoğu zaman cerrahi tedavidir. Cerrahi tedavi gerekli ama her zaman yeterli değildir. Meme kanseri sistemik, yani tüm vücudu ilgilendiren bir hastalıktır. Oysa cerrahi esas olarak bölgesel bir tedavi sağlamaktadır. Bu nedenle tüm vücuda etki edebilecek (sistemik) tedavilere de gereksinim vardır.  Bunlar genellikle cerrahi ve radyoterapi gibi bölgesel tedavilerin tamamlanmasından sonra kullanılırlar. Kemoterapi tüm vücudu etkilediği için sistemik tedavi olarak kabul edilir. Kemoterapi dışında hormon tedavisi, hedefe yönelik ilaçlar ve immünoterapiler de sistemik tedavileri oluşturur.

KEMOTERAPİ

Kemoterapi, meme kanseri hücrelerinin büyümesini durdurmak veya yavaşlatmak için kullanılan ilaç tedavisidir. Bu ilaçlar direkt damar veya ağız yoluyla verilerek kullanılır, kan dolaşımına geçerek nerede olurlarsa olsunlar kanser hücrelerini tedavi etmek için vücuda dağılırlar. Meme kanseri hücreleri sağlıklı, normal hücrelerden daha hızlı büyür ve bölünür. Kemoterapi, kanser hücreleri gibi hızla bölünen hücreleri sağlıklı hücrelerden daha fazla etkiler. Ancak kemoterapi ilaçları sağlıklı hücrelere, özellikle hızla büyüyen ve bölünen hücrelere de zarar verebilir.

Meme kanserini tedavi etmek için kullanılan bir dizi kemoterapi ilacı vardır. Çoğu durumda, bir kemoterapi rejimi iki veya daha fazla ilacın bir kombinasyonunu kullanır.

Meme kanserinin özelliklerine bağlı olarak kemoterapi ilaçları, hormon tedavisi, radyasyon tedavisi, hedefe yönelik tedavi veya immünoterapi gibi diğer tedavilerle birleştirilebilir.

Cerrahi tedavi sonrası geride kalmış veya vücutta başka yerlere gitmiş olabilecek kanser hücrelerini yok etmek için verilen ilaç tedavisi (adjuvan kemoterapi) olarak nitelendirilir.

Bazen kemoterapi, tümörü küçültmeye yardımcı olmak ve cerrahi olarak çıkarmayı kolaylaştırmak için meme kanseri ameliyatından önce de verilebilir. (neoadjuvan tedavi) . Her iki durumda da asıl amaç, görünmeyen mikroskobik metastazları büyümeden öldürmek veya kontrol altına almaktır. Bu, ameliyattan sonraki yıllarda meme kanserinin uzaklara yayılma riskini azaltır.

RADYASYON TEDAVİSİ

Kanser hücrelerini öldürmek için röntgen ışınları ve protonlar gibi yüksek güçlü enerji ışınları kullanılarak yapılan tedavidir. Radyasyon tedavisi ağrısızdır, ancak zamanla ciltte bazı rahatsızlıklara neden olabilir. Erken evre meme kanserini tedavi ederken, genellikle ameliyattan sonra radyasyon tedavisi verilir. Buradaki amaç ameliyattan sonra kalabilecek kanser hücrelerini yok etmek ve kanserin geri gelme (nüks) riskini azaltmaktır.

Lumpektomiden (meme koruyucu cerrahi) sonra yaygın olarak kullanılır. Büyük meme kanserleri ve/veya lenf bezlerine yayılmış kanserler için mastektomi sonrası da göğüs duvarına radyasyon tedavisi genellikle uygulanmaktadır. Radyasyon tedavisi ayrıca ameliyatla çıkarılamayan meme kanseri ve kemikler, akciğerler, beyin veya karaciğer gibi vücudun memeden uzak bölgelerine yayılan metastatik meme kanserlerini tedavi etmek için de kullanılabilir.

HORMONOTERAPİ

Hormonlara duyarlı, yani estrojen reseptörü (algılayıcı) pozitif (ER pozitif) ve/veya progesteron reseptörü pozitif (PR pozitif) meme kanserlerini tedavi etmek için hormonların salınımını veya etkilerini engelleyerek kanser hücrelerinin büyümelerini durdurmaya yönelik tedavilerdir. Genellikle diğer tedavilerle kombine olarak önce veya sonra verilebilir. Bunlar genellikle uzun yıllar ağız yoluyla kullanılan ve daha az yan etkiye sahip ilaçlardır.

Hormon tedavisinde kullanılabilecek birkaç tedavi seçeneği vardır:

  • Hormonların kanser hücrelerine bağlanmasını engelleyen ilaçlar (seçici östrojen reseptör düzenleyiciler). En çok kullanılan tamoksifendir.
  • Menopozdaki hastalarda yumurtalık dışı estrojen üretimini durduran ilaçlar (aromataz inhibitörleri). Aromataz inhibitörleri, aromataz enziminin diğer hormonları östrojene dönüştürmesini durdurarak östrojen seviyelerini düşürür.
  • Yumurtalıklarda hormon üretimini durduran ilaçlar veya cerrahi olarak yumurtalıkların çıkarılması.

Hormonal tedavi, hormon reseptörü negatif meme kanserleri için bir tedavi seçeneği değildir.

https://www.posta.com.tr/saglik/meme-kanserinde-radyoterapi-ve-kemoterapi-ne-zaman-tercih-edilmeli-2636819

Bunlar da İlginizi Çekebilir

prof-dr-hakan-mersin-in-cnn-turk-yazisi
Prof. Dr. Hakan Mersin'in CNN Türk Yazısı

Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Hakan Mersin, meme kanserinin önle…

Devamını Oku
nigde-omer-halis-demir-universitesi-tup-mide-ameliyati
Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi Tüp Mide Ameliyatı

Üniversitemiz Tıp Fakültesi ile Sağlık Bakanlığı’nın birlikte kullandığı Niğde Ömer H…

Devamını Oku