Meme kanseri evreleri tümörün boyutu, kaç lenf düğümünün etkilendiği ve kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığı gibi çeşitli faktörlere göre belirlenir. Meme kanseri karmaşık bir hastalıktır ve evreleme sistemi, doktorların her hastaya en iyi tedavi yaklaşımını belirlemelerine yardımcı olan önemli bir araçtır. TNM sistemi yanı sıra, tümörün hormonal reseptör durumu, HER2 durumu ve diğer genetik faktörler de prognozu ve tedavi seçeneklerini etkileyebilir.
İçindekiler
Genel olarak, meme kanserinin evresi ne kadar erken ise, prognoz o kadar iyi olur ve daha fazla tedavi seçeneği mevcuttur. Örneğin, sıfırıncı aşama meme kanseri, yani in situ karsinom olarak da bilinen meme kanserinin en erken aşamasıdır ve genellikle sadece cerrahi ile tedavi edilir. Öte yandan, üçüncü aşama meme kanseri genellikle kanseri etkili bir şekilde tedavi etmek için cerrahi, radyasyon terapisi, kemoterapi ve hedefe yönelik terapi kombinasyonunu gerektirir.
TNM Evreleme Sistemi
TNM evreleme sistemi, meme kanserinin evrelendirilmesinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu standartlaştırılmış bir sistemdir ve tümörün büyüklüğünü, kaç lenf düğümünün etkilendiğini ve uzak metastaz varlığını hesaba katar. T kategorisi tümörün büyüklüğünü, N kategorisi lenf düğümleri tutulumunun derecesini ve M kategorisi kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirtir. Bu kategorilerin birleştirilmesi, tedavi kararlarını yönlendiren ve hastanın sonucunu öngören 0’dan IV’e kadar bir evre sonucu verir.
Sıfırıncı aşama meme kanseri, meme kanalları veya lobullerinin ötesine yayılmamış anormal hücrelerin varlığıyla karakterizedir. Bu evrede kanser yaygın değildir ve genellikle anormal hücreleri çıkarmak için cerrahi tedavi uygulanır. Buna karşılık, dördüncü aşama meme kanseri en ileri aşamadır ve kanserin kemikler, karaciğer veya akciğer gibi vücudun diğer bölgelerine yayıldığını gösterir. Dördüncü evre meme kanserinin tedavisi, semptomları kontrol etmek ve hayatta kalımı uzatmak için kemoterapi, hedefe yönelik terapi ve radyasyon terapisi gibi bir kombinasyonu içerebilir.
Meme Kanseri Evreleri; Dördüncü Evre Meme Kanseri
Dördüncü evre meme kanseri, kanser hücrelerinin kemikler, karaciğer veya akciğer gibi uzak vücut bölgelerine yayıldığı en ileri meme kanseri aşamasıdır. Bu evrede kanser metastatik olarak kabul edilir ve tedavi semptomların yönetilmesine ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılmasına odaklanır.
Dördüncü evre meme kanseri tedavisi genellikle kemoterapi, hedefe yönelik terapi ve hormon terapisi gibi bir kombinasyonu içerir. Hedefe yönelik terapi kanser hücrelerine özel olarak etki eden ilaçları kullanırken, hormon terapisi bazı meme kanserlerinin büyümesini tetikleyebilen östrojen veya progesteronun etkisini bloke eder. Radyasyon terapisi de kanserden etkilenen belirli vücut bölgelerinin tedavisinde kullanılabilir.
Dördüncü evre meme kanseri tedavi edilemez olsa da, tedavi seçeneklerindeki ilerlemeler, bu ileri aşamada hastaların sonuçlarını iyileştirmiştir. Birçok dördüncü evre meme kanseri olan kişi, kanserin tedaviye yanıt vermesi durumunda, iyi bir yaşam kalitesi ile uzun süre yaşayabilir. Sürekli araştırmalar ve klinik denemeler, metastatik meme kanseri olan kişiler için yeni tedavilerin keşfedilmesini ve sonuçların iyileştirilmesini sürdürmektedir.
Hormon Reseptörü Durumu
Meme kanseri evreleri için meme kanserinin hormon reseptörü durumu, en iyi tedavi yaklaşımını belirlemede önemli bir faktördür. Hormon reseptörleri, östrojen ve progesteron gibi hormonlara bağlanarak bazı meme kanserlerinin büyümesini tetikleyebilen kanser hücrelerinin yüzeyindeki proteinlerdir.
Hormon reseptörü pozitif tümörler östrojen veya progesteron ya da her ikisi için reseptörlere sahipken, hormon reseptörü negatif tümörlerde bu reseptörler yoktur. Hormon reseptörü pozitif meme kanserleri, östrojen veya progesteronun etkisini engelleyen hormon terapisi ilaçları ile tedavi edilebilir, bu da kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatmaya veya durdurmaya yardımcı olabilir. Hormon reseptörü negatif meme kanserleri, hormon terapisine yanıt vermez ve genellikle kemoterapi, radyasyon tedevisi veya ikisinin kombinasyonu ile tedavi edilir.
HER2 Durumu
İnsan epidermal büyüme faktörü reseptörü 2 (HER2), hücrelerin büyümesini ve bölünmesini teşvik eden bir proteindir. Bazı meme kanserlerinde hücreler çok fazla HER2 üretir, bu da kanserin daha agresif bir şekilde büyümesine neden olabilir.
HER2 pozitif meme kanseri, trastuzumab veya pertuzumab gibi HER2 proteininin etkilerini engelleyen hedefe yönelik ilaçlar ile tedavi edilir. Bu ilaçlar kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatmaya veya durdurmaya yardımcı olabilir ve HER2 pozitif meme kanseri olan hastaların sonuçlarını iyileştirebilir. HER2 negatif meme kanserleri aşırı HER2 proteinine sahip değildir ve genellikle kemoterapi, radyasyon terapisi veya hormon terapisi gibi diğer türde tedavilerle tedavi edilir. Meme kanseri tümörünün HER2 durumunu belirlemek, her hastaya özgü bir tedavi planı geliştirme sürecinde önemli bir adımdır.
Referanslar:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/breast-cancer/in-depth/breast-cancer-staging/art-20045087
https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/understanding-a-breast-cancer-diagnosis/stages-of-breast-cancer.html
https://www.mayoclinic.org/breast-cancer/expert-answers/faq-20058066
