Mastektomi operasyonu meme kanseri tedavisinde meme koruyucu cerrahinin yapılmadığı durumlarda uygulanır. Memedeki kitlenin büyük veya yaygın olduğu, koltuk altı lenflerde tutulum olduğunda memenin tamamının ve lenf bezlerinin büyük bir kısmının alınmasını kapsayan mastektomi ameliyatı yapılmaktadır.
İçindekiler
Mastektomi Nedir?
Mastektomi operasyonu meme kanseri tanısı konulmuş ya da meme kanseri oluşma riski yüksek olan kişilerde tercih edilen memenin tamamının ya da bir kısmının alınması işlemidir. Tek taraflı ya da iki taraflı (bilateral) mastektomi yapılarak meme ya da memeler alınabilir. Bu işlem sırasında etkilenen dokuları örneğin koltuk altı lenf bezlerini de almak gerekebilir. Operasyon bazı nadir görülen meme hastalıklarında da kullanılabilir. Ancak bu işlem kontrol edilemeyen hastalıklar ve meme koruyucunun uygulanamadığı durumlar haricinde tercih edilmez. Geçmişte uygulanan mastektomi ameliyatında göğüs kasları dahil çok geniş çaplı bir doku alımı gerçekleştirilirken günümüzde bu operasyonlar tercih edilmemektedir. Gelişen teknoloji ve cerrahi teknikler sayesinde daha minimal invaziv işlemler tercih edilebilmekte ve protez uygulamaları yapılabilmektedir. Mastektomi sonrasında eş zamanlı şekilde ya da bir süre sonra meme rekonstrüksiyonu operasyonu uygulanarak meme görünümünün korunması ya da yapılandırılması sağlanabilmektedir.
Mastektomi Çeşitleri Nelerdir?
Mastektomi operasyonlarının bazı uygulama biçimleri vardır ve bunlar mastektomi çeşitleri olarak adlandırılmaktadır:
Lumpektomi: Bu işlemde kısmi bir doku alımı gerçekleşir ve sadece hastalıklı bölge alınır, memenin görünümü korunabilir.
Deri Koruyucu Mastektomi: Memenin içinin boşaltılması ile alınması işlemidir ve meme derisi korunur. Bu sayede memenin içi protez ya da silikon ile doldurularak meme eski görünümüne kavuşturulabilir.
Meme Ucu Koruyucu Mastektomi: Meme ucu dokusunu korumaya yönelik olarak doku alım işleminin yapıldığı mastektomi işlemidir ve erken dönemde teşhis edilen meme kanserlerinde uygulanabilir.
Basit Mastektomi: Derinin ve meme dokusunun tümüyle alındığı operasyonlardır.
Radikal Mastektomi: Nadir uygulanan bu işlem yayılım gösteren meme kanserlerinde tercih edilir ve meme ile birlikte çevre dokular da alınmaktadır. Bu teknikten sonra da meme görünümünü onarmak mümkündür.
Mastektomi Kimlere Uygulanır?
Geçmiş dönemlerde daha yaygın şekilde kullanılan mastektomi işlemi günümüzde mümkün olduğunca tercih edilmemektedir. Günümüzde daha minimal invaziv ve memeyi koruyacak şekilde operasyonlar tercih edilmektedir. Ancak hala bazı vakalarda mastektomiye gereksinim duyulabilmektedir. Özellikle birden çok yerde görülen yani yaygın dağılım gösteren tümörlerde mastektomi tercih edilebilmektedir. Ailesinde ve birinci derece yakınlarında meme kanseri olan kişilerde yapılan gen araştırmasında kalıtsal meme kanseri riski yüksek ise yine bu yöntem tercih edilebilmektedir. Yapılan mastektomi işlemlerinden sonra memenin görünümünü eski haline getirebilecek pek çok kozmetik uygulama bulunmaktadır.
Mastektomi Sonrası İyileşme Süreci
Mastektomi operasyonundan sonra kişinin ne kadar sürede normal yaşamına döneceği vakadan vakaya göre değişkenlik göstermektedir. Görülen ağrı, şişlik ve benzeri yan etkilerin süresi de yine mastektomi için kullanılan yönteme ve kişinin sağlık durumuna göre değişebilmektedir. Doktorunuz operasyondan sonra nelere dikkat etmeniz gerektiğini, ne sıklıkla kontrole gideceğinizi ve kullanmanız gereken ilaçlarla ilgili bilgileri sizinle paylaşacaktır. Bu tavsiyeleri dikkate almalı ve istirahat sürecinde özenli olmalısınız. Mastektomi sonrasında genellikle birkaç haftalık bir iyileşme süreci öngörülür. Bu süreden sonra kişi normal yaşamına yavaş yavaş dönebilir.
Mastektomi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Mastektomi operasyonundan sonraki ilk haftada ateş yükselmesi, yarada şişlik, kızarıklık ve ısı artışı görülebilir bu durumlar oldukça nadir görülür ancak bu belirtilerin görülmesi halinde mutlaka doktorla iletişime geçilmelidir. Bunun dışında yaygın görülen yan etkiler arasında kızarıklık, morluk, kaşıntı ve benzeri durumlar sayılabilir. Ancak bunlar kendiliğinden geçen yan etkilerdir. Kişinin operasyon sonrası doktorun önerilerine uyması, sağlıklı beslenmesi, bol sıvı alması ve doktor onayladıktan sonra uygun egzersizleri yapması önerilir.
