Kesi fıtığı yani insizyonel herni, daha önce geçirilmiş karın ameliyatlarının kesi yerlerinde veya kesi yerinin çok yakınında gelişen fıtıklardır. Ameliyattan aylar ya da yıllar sonra gelişebilmekle birlikte, genellikle ameliyattan sonraki ilk 3-6 ay içinde ortaya çıkar. Karın ameliyatlarının en azından %15-20’sinde kesi fıtığı geliştiği tahmin edilmektedir. Karındaki her tip kesiden sonra ortaya çıkabilir. Kapalı (laparoskopik) ameliyatlardan sonra da alet giriş yerlerinde “port hernisi” adı verilen fıtıklar gelişebilir.
İçindekiler
Kesi Fıtığı Nedir?
Kesi fıtığı, özellikle karın bölgesinde gerçekleştirilen işlemler sonrasında ameliyat kesilerinde veya yakınlarında görülen fıtıklardır. En sık yapılan ameliyatların kesilerinde daha sık görülürler. Bu fıtıklar genellikle kesi yerinde kitle ve şişkinlik şeklinde belirti verirler. Kesi yerindeki zayıflık zamanla büyüyerek fıtığı dev boyutlara ulaştırabilir. Her fıtık gibi sıkışma (inkarserasyon) veya boğulma (starngülasyon) riski taşır. Bunlar daha ciddi durumlar olup acil müdahale gerektirirler.
Kesi Fıtığı Belirtileri
Kesi fıtığı belirtileri; ayakta, öksürme veya ıkınma sonucunda yara izi olan bölgede şişme ile fark edilebilir. Fıtıklar hızla büyüyebilir, bu nedenle fark edildiği anda bir doktora başvurulmalıdır. Ameliyat kesisinin olduğu bölgede ele gelen şişlik, ağrı, bazı hastalarda da ince bağırsak tıkanıklığı belirtileri görülür. Karın ağrısı, kusma ve kabızlık da görülebilir.
Kesi Fıtığı Neden Olur?
Bu fıtıkların gelişmesinin değişik nedenleri olabilir. Birkaç faktörün birleşmesiyle birlikte oluşum sağlayabilir.
- Ameliyat yerinde enfeksiyon gelişmesi
- Ameliyat sonrası dönemde erken ve aşırı fiziksel aktivite
- Ameliyat sonrası erken dönemde çok kilo alınması
- Kesi yerinde tam iyileşme olmadan hamilelik gibi karın içi basıncı arttıran nedenlerin olması
- Hastada yara iyileşmesine bozacak bazı faktörlerin olması
- obezite
- şeker hastalığı
- kortizon kullanımı
- kronik akciğer hastalığı
- Cerrahi teknik yetersizlik
Kesi Fıtığı Risk Faktörleri
Kesi fıtığının meydana gelmesinde birkaç faktör rol oynayabilir. Aşağıdaki sebeplerin bir arada bulunması, kesi fıtığı için risk oluşturabilir.
- Ameliyat kesilerinin büyük olması,
- Aşırı kilolu olmak,
- Ağır kaldırmak,
- Şeker hastalığı,
- Kas hastalığının bulunması olarak sayılabilir.
Kesi Fıtığı Teşhisi
Kesi fıtığının teşhisini koymak kolaydır. Dışarıdan görünür bir şişlik, ameliyat kesi izinin orada oluşmuşsa akla ilk olarak kesi fıtığı gelir. Sadece fizik muayene ile bile tanı konulabilir. Ultrasonografi ve tomografi de tanıda yardımcıdır.
Kesi Fıtığı Nasıl Önlenir?
Kesi fıtığını önlemek için, bu soruna neden olan faktörlere dikkat etmek gerekir. Örneğin çok kilolu olmak, bir ameliyat sonrasında bu sorunun riskini artırıyorsa kilo almaktan kaçınmak bir önlem olabilir. Ağır cisimler kaldırmak, ıkınmaktan uzak durmak önemlidir. Sağlıklı, dengeli bir yaşam benimsenmelidir. Kesi fıtığı tedavi edilmediğinde ciddi bir duruma dönüşebileceği için herhangi bir semptom görüldüğü zaman mutlaka yardım alınmalıdır.
Kesi Fıtığı Tedavi Seçenekleri
Kesi fıtığının tedavisi cerrahidir. Ancak pek çok faktöre bağlı olarak tedavi kararı verilmektedir. Her ameliyattan sonra tedavinin başarı şansının azaldığı unutulmamalıdır. Bu fıtığın ciddiyetine bağlı olarak doktor yama kullanmadan da onarım yapabilir. Bir yama olmadan tedavi edilemeyecek kadar büyük ise sentetik bir ağ kullanılabilir. Cerrahi tedavi açık veya kapalı (laparoskopik) olarak yapılabilir ve genellikle onarımda bir yama kullanılır.
Kesi Fıtığı Ameliyatı
Kesi fıtığı ameliyatı, bu hastalıkta tek tedavi yöntemidir. Açık veya kapalı ameliyat ile tedavi gerçekleştirilebilir. Açık ameliyatta karın duvarı üzerinden veya içinden yama konulur. Karın içerisinden yama konulması daha sağlam olabilir. Kapalı yani laparoskopik yöntem daha konforlu ve etkili bir yöntemdir. Karın içi yapışıklık fazla olduğu için, laparoskopik yöntem uygulanırken dikkatli olunmalıdır. Bütün deformasyonları kapatacak şekilde yama kullanılmalıdır. Laparoskopik yöntem, açık yönteme göre daha fazla avantajı bulunan ve ağrıyı daha aza indiren bir cerrahi yöntemidir.
Karın Duvarı Fıtıkları hakkında bilgi almak için tıklayın.
Kesi yeri fıtığı ameliyatı olmazsam ne olur?
Tek tedavi şekli ameliyat olan bu tıbbi durum, tedavi edilmezse giderek büyüyebilir.
İnsizyonel herni tekrarlar mı?
Karın bölgesindeki kesilerde yaşanan fıtıklarda tekrarlama riski bulunur. Bu oran %20-45 arasındadır.
İnsizyonel herni ameliyatı kaç saat sürer?
Laparoskopik yöntem ile yapılan ameliyat 30 dakika kadar sürebilmektedir. Fıtığın büyüklüğüne göre bu süre değişebilir.
Kesi yeri fıtığı ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Karın bölgesini zorlayıcı hareketlerden uzak durulmalıdır. Ağır yük taşımamak, fazla ıkınmamak, yorucu sporlar yapmamak gerekir. Dikişler iyileşmeden karın kasları zorlanmamalıdır.
Kesi fıtığı büyür mü?
Kesi fıtığı, uygun bir şekilde tedavi edilmez ise çok sık tekrar edebilir ve büyük boyutlara ulaşabilirler.