Kendi kendine meme muayenesini düzenli olarak yapmak, meme kanserini tedavi şansının çok yüksek olduğu erken dönemde saptamanın önemli bir aracıdır. Her kadın kendini ayda bir kez muayene etmelidir. Bu muayene, adet başlangıcından 5-7 gün sonra yani hormon etkisinin en az olduğu dönemde yapılmalıdır.
Kendini düzenli olarak muayene eden her kadın belli bir süre sonra kendi memelerini tanıyor ve normal meme dokusunun özelliklerini öğreniyor. Böylece yeni ortaya çıkan kitleleri erken dönemde fark edebilecek duruma geliyor.
Kendi Kendine Meme Muayenesinin Faydaları
Kendi kendine meme muayenesinin meme kanserini erken teşhis etmede ve hayatta kalma olasılığını artırmadaki faydası hakkında yapılan çalışmaların çelişkili sonuçlar vermesi nedeniyle bu konudaki önerilerde de farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin Amerikan Kanser Derneği artık ortalama meme kanseri riski taşıyan kadınlar için kendi kendine meme muayenesini bir tarama aracı olarak önermemektedir.
Ancak pek çok meme cerrahı ve meme konusunda çalışan kurum kendi kendine meme muayenesinin, özellikle doktor tarafından yapılan düzenli fizik muayeneler, mamografi ve bazı durumlarda ultrason ve/veya MRG ile birlikte kullanıldığında yararlı ve önemli bir tarama aracı olduğuna inanmakta ve tavsiye etmektedir.
Meme kanseri tarama yöntemlerinin her biri farklı bir şekilde çalışır, güçlü ve zayıf yönleri vardır. Kendi kendine meme muayenesi, düzenli olarak ve her yaşta kullanabileceğiniz uygun, ücretsiz bir yöntemdir. Tüm kadınların genel meme kanseri tarama stratejilerinin bir parçası olarak rutin olarak kendi kendine meme muayenesi yapmalarının ciddi faydası olduğunu düşünüyor ve öneriyorum.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?
Kendi kendine meme muayenesi ayna karşısında ayakta, duşta veya yatarken yapılabilir. Belden üst bölüm tamamen soyunuk olarak ayna karşısına geçin. Yeterli ışık olmalıdır. Muayenenin 2 aşaması, gözle inceleme ve elle muayenedir.
Gözle İnceleme
Ayna karşısında yapılmalıdır. Omuzlarınız düz ve kollarınız kalçalarınızdayken aynada göğüslerinize bakarak başlanmalı ve şunlara dikkat edilmelidir:
- Deride çukurlaşma, büzülme veya bombeleşme
- Pozisyonu değişmiş veya içe dönük bir meme ucu
- Kızarıklık, ağrı, kızarıklık veya şişlik
Daha sonra omuzlarınızı hafifçe çıkararak öne doğru eğilirken ve eller yukarı kaldırarak önden ve her iki yandan göğüslerinize bakmalı ve aynı değişiklikler aranmalıdır.
Elle Muayene
Duşta, yatarken veya ayna karşısında yapılabilir. Birçok kadın memelerini değerlendirmenin cildin ıslak ve kaygan olduğu duşta en kolay olduğunu düşünür, bu yüzden bu adımı duşta yapmayı tercih eder. Ayna karşısında veya yatarken de yapılabilir.
Muayeneye önce sağ memeden başlanır. Sağ omuz-sırt altına küçük bir yastık konulur. Sağ el başın arkasına yerleştirilir. Meme muayenesi sol elin 2-3 parmak ucu ile gerçekleştirilir. Meme başı çevresinden başlayarak ve meme dokusuna hafifçe bastırarak saat yönünde dairesel hareketler ile herhangi bir duyarlılık veya kitle olup olmadığı kontrol edilir. Tüm meme muayene edildikten sonra koltukaltına bakılır. Sol meme ve koltukaltı da benzer şekilde değerlendirilir.
Memedeki Sertlik hakkında bilgi almak için tıklayın.
Kaynakça:
Devi, R., Singh, M. M., Kumar, R., & Walia, I. (1998). An effective manual on breast self-examination. In World Health Forum (Vol. 19, No. 4, p. 388). World Health Organization.