İyi Diferansiye Tiroid Kanserleri

Tiroid kanseri sıklıkla tiroid bezi içinde bir yumru veya nodül olarak ortaya çıkar ve genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz.

Tiroid nodülleri genellikle başka nedenlerle yapılan boyun ultrasonu veya tomografi taramaları görüntüleme yöntemleriyle tesadüfen saptanır. Bazen de hastalar tarafından tesadüfen bulunur.

Tiroid kanserleri ve nodüller nadiren boyun, çene veya kulak ağrısı gibi belirtilere neden olabilir. Nodül nefes veya yemek borusuna baskı yapacak kadar büyükse, nefes darlığı (dispne), yutma güçlüğü (disfaji) veya “boğazda gıdıklanma” gibi belirtiler gelişebilir. Daha nadiren, ses tellerini kontrol eden sinire baskı yaparak ses kısıklığına da neden olabilir

İyi Diferansiye Tiroid Kanserinin Nedenleri Nelerdir?

Tiroid kanserinin neden geliştiği özgün olarak bilinmemekle beraber tanımlanmış bazı risk faktörleri vardır: Tiroid kanserleri, yüksek dozda radyasyona maruz kalma öyküsü olan, ailesinde tiroid kanseri öyküsü olan ve 40 yaşından büyük kişilerde daha sık görülür.

İyi Diferansiye Tiroid Kanserinin Tanısı Nasıl Konur?

Tiroid kanseri tanısı, fizik muayenede genellikle tek, sert nodülün palpe edilmesi ve hastanın öyküsünün değerlendirilmesi ile başlar. Tanı tiroid bezindeki kitleden veya lenf bezinden yapılan İİAB ile konulur.

İyi Diferansiye Tiroid Kanserinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tüm tiroid kanseri için öncelikli tedavi cerrahidir. Diferansiye tiroid kanserleri için yapılacak ameliyatla çıkarılacak tiroid dokusunun büyüklüğü tümörün boyutuna ve tümörün tiroidle sınırlı olup olmadığına bağlı olacaktır. Tiroide sınırlı, çok küçük (<1 cm) ve lenf bezi tutulumu olmayan kanserler için sadece tümörün bulunduğu lobun çıkarıldığı tiroid lobektomi ameliyatı yeterli kabul edilir.

Buna karşın tümörün çevre dokulara yayılması veya lenf bezlerinin tutulması durumunda total tiroidektomi daha iyi bir seçenektir. Eğer lenf bezleri ilk tanı anında hastalık tarafından tutulmuşsa (lenf bezi metastazı), ilk tiroid ameliyatı sırasında boyun diseksiyonu yapılarak lenf bezleri de çıkarılır. Eğer lenf bezi metastazları daha sonra ortaya çıkarsa ek bir cerrahi girişim ile yine lenf bezlerini çıkarmak gerekir.

Son zamanlarda yapılan araştırmalarda, mikro papiller tiroid kanserleri olarak adlandırılan küçük tümörlerin tiroid içindeki yerlerine de bağlı olarak ameliyatsız olarak takip edilebileceği de öne sürülmektedir.
Ameliyattan sonra çoğu hastanın hayatının geri kalanında her gün tiroid hormonu kullanması gerekecektir. Ayrıca tümörün boyutunun büyük olduğu, lenf bezlerine yayıldığı veya tekrarlama riskinin yüksek olduğu durumlarda cerrahiden sonra radyoaktif iyot tedavisi de kullanılabilecektir.

Radyoaktif İyot Tedavisi (-131 Tedavisi)

Tiroid hücreleri ve diferansiye tiroid kanserlerinin çoğu, iyodu tutar ve içinde konsantre eder. Bu nedenle radyoaktif iyot, kalan tüm normal tiroid dokusunu ortadan kaldırmak (radyoaktif iyot ablasyonu) ve tiroidektomiden sonra potansiyel olarak kalabilecek kanser hücrelerini yok etmek için kullanılabilir.

Vücuttaki diğer doku ve hücreler genellikle iyodu tutmadıkları için, ablasyon işlemi sırasında kullanılan radyoaktif iyotun tiroid dışındaki dokular üzerinde genellikle çok az etkisi vardır veya hiç etkisi yoktur. Bununla birlikte, tiroid kanseri metastazlarının tedavisi için daha yüksek dozlarda radyoaktif iyot alan bazı hastalarda radyoaktif iyot, tükürük bezlerini etkileyebilir ve ağız kuruluğu gibi komplikasyonlara neden olabilir. Daha yüksek dozlarda radyoaktif iyot kullanıldığında uzun vadede kanser gelişme riskinde az da olsa bir artış olabilir. Bu risk çok olmakla birlikte radyoaktif iyot dozu arttıkça artar. Mümkün olan en küçük doz kullanılarak tedavinin potansiyel riskleri en aza indirilebilir. Radyoaktif iyot tedavisinin yararları ile potansiyel riskleri dengelemek önemlidir.

Radyoaktif iyot tedavisi öncesinde, TSH düzeylerinin yükseltilmesi gerektiğinden tiroid hormon haplarının 3-6 hafta süreyle kesilmesi gerekebilir. Ayrıca, radyoaktif iyodun tutulumunu arttırmak ve tedavi etkisini en yükseğe çıkarmak amacıyla tedavi öncesi 1-2 hafta düşük iyot içeren bir diyet uygulamanız gerekecektir.

Prognozu Nedir?

Genel olarak, diferansiye tiroid kanserinin prognozu, özellikle 45 yaşından küçük hastalar ve tümör boyutu küçük olan hastalar için mükemmeldir. Tiroid bezinin dışına çıkmamış papiller tiroid kanserli hastalar mükemmel bir prognoza sahiptir. Bu tür hastalar için on yıllık sağkalım %100’dür ve daha sonra herhangi bir zamanda tiroid kanserinden ölüm son derece nadirdir. 45 yaşından büyük hastalar, daha büyük veya daha agresif tümörleri olan hastalar için de prognoz çok iyidir, ancak kanserin tekrarlama riski daha yüksektir. Kanseri daha ilerlemiş, ameliyatla tamamen çıkarılamayan veya radyoaktif iyot tedavisi ile tamamen ortadan kaldırılamayan hastalarda prognoz çok iyi olmayabilir.

Kaynakça:

Kinder, B. K. (2003). Well differentiated thyroid cancer. Current Opinion in Oncology, 15(1), 71-77.